Het is een angst van vele tieners en begin twintigers om onverwachts zwanger te raken. Hoewel het bij de meeste allemaal wel goed gaat, zijn er toch nog vaak gevallen waarbij een meisje op jonge leeftijd moeder wordt.
Pas in de puberteit wordt een meisje vruchtbaar en dus zou je verwachten dat, hoe schrijnend het ook is, de jongste moeder zo’n 9 jaar moeten zijn geweest. Tot onze en misschien ook jouw grote verbazing is dit niet waar. De jongste moeder ooit was namelijk nog veel jonger. Benieuwd naar deze informatie en de bijbehorende aspecten die bij het jonge moederschap komen kijken? Lees dan gauw verder.
De jongste moeder ooit
Een Peruaans meisje, genaamd Lina Medina, is de aller jongste moeder ooit geweest. Zij was slechts 5(!) jaar, toen ze na een doktersbezoek erachter kwamen dat ze zwanger was. Dit zou mogelijk zijn door een afwijkend hormoonstelsel. Wie de vader van het kind was, heeft Lina nooit verteld. Mogelijk is het haar eigen vader geweest of iemand anders uit hetzelfde dorp.
Gezien het verhaal zich al in 1933 afspeelde en op een plek gebeurde waar niet veel kennis is, zijn er nogal wat twijfels over dit verhaal. Zo zou Lina volgens sommigen al wel 9 jaar zijn geweest en zijn er zelfs mensen die het verhaal als een leugen achtten. Wat er zich daadwerkelijk heeft afgespeeld en hoe dit heeft kunnen gebeuren, is helaas niet bekend.
Andere jonge moeders
Maar 1933 was niet het enige jaar dat er jonge ‘kind-moeders’ bestonden. Het is nog regelmatig in het nieuws dat een jong meisje zwanger raakt. Kijk maar eens naar de volgende titels van nieuwsberichten:
- ‘Bizar: 9-jarig meisje is moeder‘ Februari 2013, RTL Nieuws
Een, toen, 8-jarig, Mexicaans meisje raakt zwanger van een 17-jarige jongen en bevalt van een dochter. - “Meisje (10) zwanger na verkrachting door 15-jarige broer: ‘Ik wist niet wat me overkwam’” November 2019, AD
Het meisje zou zelf de zorg niet op zich te hoeven nemen, haar broer werd verstoten uit de familie. Het verhaal speelde zich af in Argentinië.
En als je dacht dat het in Nederland niet plaatsvindt (afgezien van de tienermoeders vanaf 16 jaar), dan heb je het mis. In 2011 beviel een toen 12-jarig meisje van een zoon tijdens een schoolreisje, nadat ze door haar vader verkracht was. In dat geval was de vader dus ook de opa van het kind.
Lichamelijke gevaren
De lichamelijke gevaren waarmee jonge moeders worden geconfronteerd, zijn verontrustend. Hun lichamen zijn vaak nog niet volgroeid, wat kan leiden tot ernstige complicaties tijdens de zwangerschap en bevalling. Zo zie je vaak dat deze meisjes moeten bevallen via een keizersnede, omdat hun bekken nog niet volgroeid zijn. Verder zal het dragen van de baby ook geen pretje zijn. Het kan leiden tot onherstelbare schade op het lichaam.
Afgezien van de mentale problemen en problemen in het dagelijkse leven, zal het algehele ‘probleem’ alleen maar verergeren.
Tienermoeders in Nederland
Er zouden naar verluid in Nederland jaarlijks al zo’n 1500 tieners moeder worden. In principe is dit niet strafbaar, tenzij er sprake is geweest van misbruik/ verkrachting. In dat geval wordt de man (of jongen) hiervoor veroordeeld.
Verder is het voor moeders ook niet altijd heel fijn, gezien ze onder de 18 niet meteen het ouderlijk gezag krijgen. De rechter schrijft in veel gevallen een voogd aan, tenzij de moeder tijdens haar zwangerschap een bezwaar aantekent. Er bestaat dan een kans dat de moeder dan voor haar 18e verjaardag al het gezag krijgt. Ben je onder de 16 jaar, dan zal je moeten wachten tot je 16e verjaardag om überhaupt een aanvraag te kunnen doen.
Sociale druk
Waar veel van de jonge moeders onderdoor aan gaan, is de sociale druk. Er worden haar rare blikken toegeworpen en in sommige gevallen worden er ook nare uitspraken gedaan. Voorbeelden hiervan zijn:
- ‘Heb je je benen niet bij elkaar kunnen houden?’
- ‘Wat zielig voor het kind. Op zo’n jonge leeftijd kun je nog geen kind opvoeden.’
- ‘Slet.‘
Het zijn ingrijpende uitspraken die a) erg onterecht zullen zijn en b) simpelweg nergens op slaan, omdat ze de achtergrond van het meisje niet kennen. Wellicht was het niet met haar toestemming of heeft ze een heel sociaal vangnet achter haar staan.
Vier Handen op Eén Buik
Het Nederlandse tv-programma Vier Handen op Eén Buik is een goed voorbeeld om tienerzwangerschappen onder de aandacht te brengen. Bekende Nederlanders ondersteunen tienermoeders tijdens hun zwangerschap en de eerste periode na de geboorte. De BN’ers bieden begeleiding en advies om deze jonge moeders te helpen bij de uitdagingen van het ouderschap. Zij zijn dan ook zelf moeder en weten dus goed waar ze over praten.
Benieuwd naar het programma? Klik hier om een aflevering te bekijken.
Tienermoeders in andere landen
In Nederland is het over het algemeen vrij goed geregeld. Er bestaan sociale vangnetten voor tienermoeders, er is seksuele voorlichting, iedereen heeft toegang tot anticonceptie en het is een veilig land om in te leven. Helaas is het niet overal zo goed geregeld. Je ziet dan ook vaak in arme landen dat het percentage tienerzwangerschappen een stuk hoger ligt.
Er is een gebrek aan seksuele voorlichting en toegang tot anticonceptie. Veel meisjes weten bijvoorbeeld niet hoe ze het moeten voorkomen en doen simpelweg wat ‘gangbaar’ is. Zij krijgen bijvoorbeeld veel kinderen, omdat het percentage kindersterfte nog erg hoog ligt en ze toch de familie moeten onderhouden. Ze gaan zelf niet meer naar school en worden omgetoverd tot ‘huisvrouw’ of iets in die trant.
Conclusie
Het verhaal van de jongste moeder ooit zou eigen een wake-up call moeten zijn voor de wereld. Het onderstreept een noodzaak om tienerzwangerschappen te voorkomen door middel van effectieve voorlichting, toegang tot gezondheidszorg en het bestrijden van gedwongen huwelijken. We zien liever meisjes opgroeien tot een vrouw met een stabiele basis om een kind te baren en op te voeden.